افزایش وزن بعد از جراحی چاقی
جراحی چاقی یکی از روش های پرطرفدار و موثری است که با کاهش تولید هورمون های موثر بر گرسنگی از معده، باعث می شود فرد سریع تر احساس سیری داشته باشد، به گونه ای که فرد طی یک سال اول بعد از جراحی، با کاهش وزن 50 تا 60 درصدی روبرو خواهد شد. اما یکی از نگرانی هایی خیلی از افراد دارند، جلوگیری از افزایش وزن پس از جراحی چاقی که در این مقاله به بررسی آن خواهیم پرداخت.
آیا احتمال افزایش وزن بعد از جراحی چاقی وجود دارد؟
جراحی چاقی، روشی است که با هدف کاهش وزن دائمی انجام می شود و می تواند احتمال بروز مشکلاتی مانند دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا، آپنه انسدادی خواب یا مشکلات قلبی و مغزی را از بین ببرد، اما مطالعات نشان می دهند که برخی افراد، از بازگشت وزن شان بعد از جراحی ناراضی هستند به گونه ای که 12تا 18 ماه پس از جراحی، افزایش وزن شان شروع می شود. اگر بعد از جراحی احساس کردید که تغییراتی در وزن تان ایجاد شده، حتما پزشک را در جریان قرار دهید تا بررسی های پزشکی، تغذیه ای و سبک زندگی انجام و علت اصلی افزایش وزن مشخص گردد. البته این نکته را در نظر بگیرید که مقداری افزایش وزن بعد از جراحی طبیعی است، اما در صورتی که ادامه دار باشد، باید مورد بررسی قرار بگیرد.
علت افزایش وزن بعد از جراحی چاقی
عوامل مختلفی در افزایش وزن بعد از جراحی چاقی نقش دارند، از جمله:
- عوامل ساختاری و تغییرات ایجاد شده در معده
- عوامل فیزیولوژیکی و تغیر متابولیسم چربی
- عوامل روانی و کاهش اعتماد به نفس یا افسردگی
- عوامل رفتاری و عادات غذایی
دلایلی که باعث افزایش وزن بعد از جراحی چاقی می شوند، عبارتند از:
- تغییر آناتومی معده. یکی از دلایل افزایش وزن بعد از جراحی چاقی می تواند تغییراتی باشد که در معده و روده اتفاق می افتد و این تغییرات به گونه ای خواهد بود که فرد بعد از جراحی، برای جذب کالری بیشتر، غذای بیشتری هم می خورد. در حالت عادی، اندازه معده هیچ ارتباطی با چاقی ندارد، اما بعد از جراحی چنین موردی را شاهد خواهیم بود.
- نداشتن تحرک بدنی. ورزش از جمله مواردی است که افراد بعد از جراحی چاقی باید به آن اهمیت بدهند و افرادی که بعد از جراحی، ورزش می کنند، کاهش وزن بیشتری را نسبت به افرادی که تحرک بدنی ندارند، تجربه می کنند. در واقع هر زمان که احساس کردید وزن تان شروع به افزایش کرده، ورزش را به برنامه زندگی تان اضافه کنید.
- عادات غذایی نادرست. شاید یکی از مهم ترین دلایل که افراد بعد از جراحی چاقی، افزایش وزن پیدا می کنند این است که عادات غذایی نادرست خود را ترک نمی کنند. در واقع بعد از جراحی چاقی، میزان متابولیسم بدن کمتر می شود و شما نمی توانید همانند روال قبل کالری مصرف کنید. پس بدیهی است که اگر این نکته رعایت نشود، افزایش وزن آغاز خواهد شد.
در واقع این گونه می توانیم بگوییم که علت اصلی این که افراد بعد از جراحی چاقی، دچار افزایش وزن می شوند این است که مراقبت های لازم بعد از جراحی را رعایت نمی کنند و به ورزش و رژیم غذایی شان اهمیت نمی دهند.
پیشگیری از افزایش وزن بعد از جراحی چاقی
با این که افزایش وزن بعد از جراحی چاقی، بسیار شایع است اما امکان جلوگیری از آن و حفظ نتایج جراحی وجود دارد. توصیه می شود بعد از جراحی، نسبت به رعایت نکات زیر اهمیت داده شود:
- از حجم وعده های غذایی کم کنید و وسط غذا آب نخورید. در مقابل، حتما در طول روز و تا جایی که می توانید آب و مایعات مصرف کنید.
- حتما ورزش و فعالیت بدنی را در برنامه روزانه و هفتگی تان قرار دهید.
- وعده های غذایی منظم اما در حجم کم داشته باشید و این گونه نباشد که یکی از وعده های غذایی را حذف کنید.
- اگر سخت است که برنامه غذایی جدیدی برای خودتان در نظر بگیرید، حتما از یک متخصص کمک بگیرید.
- میزان مصرف کالری را کاهش دهید و تحرک تان را بیشتر کنید.
نکات مهم جلوگیری از افزایش وزن پس از جراحی چاقی
اگر عادت به ذره خواری دارید، پیش از جراحی دنبال راهی برای درمانش باشید
معمولا وزن افرادی که عادت به ذره خواری دارند، پس از انجام جراحی باریتریک نسبت به سایرین کمتر کاهش می یابد. مراجعه به کارشناس تغذیه و کنار گذاشتن این عادت پیش از اینکه زیر تیغ جراحی بروید، روند کاهش وزن شما را پس از عمل بهبود می بخشد.
پیش از جراحی تا حد امکان وزن کم کنید
شاخص توده بدنی (BMI) یا همان نسبت وزن به قد شما یکی از معیارهای تعیین کننده ای است که نشان می دهد پس از عمل جراحی چاقی چقدر وزن کم می کنید. نتیجه یک مطالعه علمی در این زمینه حاکی از آن است که طی ده سال پس از جراحی، افرادی که با شاخص توده بدنی ۴۰-۴۹ تحت عمل جراحی چاقی قرار می گیرند در مقایسه با افرادی که BMIشان بالای ۵۰ است، بهتر وزن کم کرده و آنرا حفظ می کنند.
اعتیاد خود به مواد مخدر و الکل را ترک کنید
شاید برایتان جالب باشد که بدانید سوء مصرف مواد و استفاده از نوشیدنی های الکلی به طور بالقوه منجر به بروز عوارض بعد از عمل و اضافه وزن پس از جراحی می شوند.
دستورات پزشکتان را مو به مو رعایت کنید
ممکن است این توصیه خیلی ساده به نظر برسد، اما معمولا لزوم اجرای دستورات پزشک در یک، دو، سه و چند سال پس از عمل به مرور کم رنگ تر می شود و نتیجه آن می تواند اضافه وزن مجدد شما باشد. بهترین پزشکان آنهایی هستند که پس از جراحی چاقی هم ارتباط مداوم خود را با شما حفظ می کنند و برای چند ماه و چند سال پس از جراحی نیز برنامه دارند.
دربرنامه های کاهش وزن گروهی شرکت کنید
نتیجه یکی از مطالعات در این خصوص نشان داده است که برای جلوگیری از افزایش وزن پس از جراحی چاقی، شاخص توده بدنی آنهایی که پس از جراحی در برنامه های کاهش وزن گروهی شرکت می کنند نسبت به دیگران، ۱۰ درصد پایین تر می آید.
افزایش اشتها و هوس های ناگهانی خود را پس از جراحی، با یک متخصص در میان بگذارید
اگر چندین ماه بعد از عمل دچار هوس های ناگهانی، میل شدید و غیرقابل کنترل به یک خوراکی خاص و… شده اید، حتما این مساله را با کارشناس تغذیه یا پزشکتان در میان بگذارید و اصلا احساس خجالت نکنید؛ چون کسانی که این موضوع را به هر دلیل پنهان می کنند ریسک بیشتری برای اضافه وزن پس از جراحی دارند؛ چرا که احتمال بیشتری دارد به سمت عادت های غذایی نادرست خود بازگردند.
به ویزیت های مشاوره تغذیه ادامه دهید
بنابر اطلاعات موجود نتیجه کاهش وزن افرادی که پس از عمل به طور مداوم با کارشناس تغذیه ای که از سوی جراح به آنها معرفی شده، در تماس هستند در مقایسه با دیگران بهتر و دیرپاتر است. درواقع مشاوره تغذیه و ورزش درمانی پس از جراحی کلید کاهش وزن و جلوگیری از بالارفتن آن پس از جراحی است.
در پایان این که،
افزایش وزن بعد از جراحی چاقی به دلیل ترکیبی از عوامل از جمله عادات غذایی نادرست و بی تحرکی اتفاق می افتد و هر زمان که احساس کردید وزن تان در حال افزایش است، سریعا تغییراتی را در برنامه غذایی تان ایجاد کنید، ورزش را شروع کنید و یا از پزشک کمک بگیرید تا سریع تر بتوانید به وزن اولیه بعد از جراحی برگردید.
