کبد بزرگترین غده موجود در بدن انسان است که در سمت راست و پایین قفسه سینه قرار دارد. این اندام وظایف مهمی مانند حذف سموم خون، حفظ سطح قند خون و… را بر عهده دارد. در قسمت زیرین این اندام و بالای شکم، کیسه صفرا قرارگرفته که به شکل گلابی است و صفرا را ذخیره و آزادسازی میکند. صفرا برای جذب و هضم چربی در روده کوچک، مایعی بسیار ضروری است، در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که برداشتن کیسه صفرا چه عوارضی دارد.
توجه داشته باشید که برداشتن کیسه صفرا مشکلی برای بدن اختلالی ایجاد نمیکند؛ اما عوارضی مانند عفونت، نشت صفرا، زردی یا یرقان و… را به دنبال دارد. کسانی که به هر دلیلی عمل برداشتن آن را انجام میدهند باید به توصیههای پزشک توجه کنند. در این مقاله سعی داریم به بررسی عوارض برداشتن کیسه صفرا بپردازیم. پس تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
کیسه صفرا و هر آنچه باید در مورد آن بدانید
همانگونه که ذکر شد وظیفه اصلی کیسه صفرا ذخیره و آزادسازی صفرا است. به مایعی که کبد برای هضم چربیهای موجود در غذا تولید میکند، صفرا گفته میشود که مخلوطی از بیلیروبین، نمکهای صفراوی و کلسترول است. بهعبارت دیگر این کیسه کوچک بخشی از دستگاه گوارش است و از طریق مجرای صفراوی به سایر بخشهای دستگاه گوارش متصل میشود. مجرای صفراوی سیستم لوله مانندی است که صفرا را از کبد به روده کوچک میبرد.
قبل از شروع به غذا خوردن کیسه صفرا، پر از صفرا است که در هنگام شروع به خوردن سیگنالهایی برای فشار دادن صفرای ذخیرهشده و انقباض بهوسیله مجرای صفراوی دریافت خواهد کرد. پس از دریافت سیگنال به سمت دوازدهه که در ابتدای روده باریک قرار دارد، رفته و با غذاهای هضم نشده ترکیب میشود. پس از اتمام غذا کیسه صفرا کاملا خالی شده و شبیه بادکنک خالی میشود که در انتظار ساخت صفرا توسط کبد خواهد ماند.
آشنایی با بیماریهای ناشی از کیسه صفرا
ممکن است به هر دلیلی برای این اندام مشکلاتی ایجاد شود که شامل موارد زیر میشود:
سنگ کیسه صفرا
یکی از شایعترین مشکلات کیسه صفرا، سنگ کیسه صفرا است که معمولا ضرر و خطر زیادی ندارند؛ اما در صورت ازدیاد و تجمع در کیسه صفرا ممکن است خطرناک باشد و حتی منجر به مرگ شود. این سنگها ممکن است بهصورت سنگریزه و یا بزرگتر باشند که سبب ایجاد درد، حالت تهوع و التهاب میشوند.
کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)
این مشکل زمانی ایجاد میشود که سنگ کیسه صفرا، از خروج و آزادسازی صفرا جلوگیری میکند. این مشکل با علائمی مانند درد و تب همراه است که باید جراحی شود.
پانکراتیت سنگ کیسه صفرا (التهاب پانکراس)
این مشکل هنگامی ایجاد میشود که سنگ کیسه صفرا، مجرای صفرای مشترک را رد میکند و در نقطه مشترک (قبل از تخلیه در روده کوچک) مجرای پانکراس را مسدود میکند.
سرطان کیسه صفرا
احتمال بروز این سرطان بسیار کم است و از علائم آن میتوان به احساس درد در ربع فوقانی سمت راست شکم اشاره کرد. توجه داشته باشید که این درد به معنای سرطان نیست و ممکن است هر دلیل دیگری داشته باشد.
علائم و نشانههای مشکلات کیسه صفرا
بهطورکلی مشکلات ایجادشده در کیسه صفرا علائم متفاوتی دارد که ممکن است فرد اصلا متوجه سنگ کیسه صفرا و این مشکلات نشود. درصورتیکه سنگ کیسه صفرا مانع از عبور صفرا شود و بر پانکراس یا کیسه صفرا اثر گذارد، علائم زیر بروز میکند:
- احساس درد در قسمت بالا و سمت راست شکم
- احساس درد بعد از مصرف غذاهای چرب
- ایجاد زردی در پوست و زرد شدن سفیدی چشم
- تب
- لرز
- حالت تهوع و استفراغ
- ادرار قهوهای روشن یا مدفوع روشن
معرفی نحوه درمان مشکلات کیسه صفرا (کوله سیستکتومی)
روشهای مختلفی برای درمان این مشکلات وجود دارد که پزشک بعد از معاینه بیمار و تشخیص، بهترین روش را انتخاب میکند. ممکن است برخی از بیماران با تغییر رژیم غذایی، مصرف دارو و یا استفاده از امواج صوتی برای شکستن، خورد کردن و از بین بردن سنگها استفاده کنند. ناگفته نماند که ممکن است بعد از انجام سنگشکنی اولتراسونیک، سنگها عود کنند، پس بهترین روش جراحی و برداشتن کیسه صفرا است. ناگفته نماند که اکثر بیماریهای سنگ صفرا با برداشتن کیسه صفرا و خارج کردن آن درمان میشود.
همانگونه که ذکر شد کیسه صفرا اندامی ضروری نیست و شما میتوانید بدون آن زندگی عادی داشته باشید. پس از برداشتن کیسه صفرا، صفرا مستقیما به روده کوچک وارد میشود و به درون دستگاه گوارش میریزد. این جراحی به سه روش زیر صورت میگیرد:
کوله سیستکتومی باز
اگر کیسه صفرا شما زخم یا ملتهب شده باشد، پزشک با ایجاد برش بزرگ در شکم، عمل باز را انجام میدهد.
کوله سیستکتومی لاپاراسکوپی
در این عمل، جراح با ایجاد چند برش کوچک بر روی شکم جراحی را انجام میدهد. انجام این روش سبب احساس درد کمتر، بهبود سریعتر بیمار و ایجاد زخمهای کمتر و کوچکتر میشود. امروزه از این روش بیشتر برای درمان مشکلات کیسه صفرا استفاده میکنند.
کوله سیستکتومی رباتیک
این روش یکی از روشهای جدید است که در برخی از مراکز صورت میگیرد.
عوارض برداشتن کیسه صفرا و همهچیز در مورد آن
جراحی برداشتن کیسه صفرا مانند هر عمل دیگری عوارضی دارد که احتمال بروز آنها کم است. از این عوارض احتمالی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عوارض عمل کیسه صفرا – عوارض نداشتن کیسه صفرا – عوارض درآوردن کیسه صفرا – اگر کیسه صفرا را برداریم چه میشود – عوارض بعد از عمل کیسه صفرا – نداشتن کیسه صفرا چه عوارضی دارد
عفونت
برخی از افراد پس از برداشتن کیسه صفرا دچار عفونت یا زخم میشوند که سبب تورم، قرمزی، افزایش درد، نشت چرک و عفونت به بیرون میشود. در صورت بروز هر یک از این علائم باید به پزشک مراجعه کنید، معمولا پس از تجویز پزشک و مصرف آنتیبیوتیک این مشکلات رفع میشود.
خونریزی
ممکن است بعد از عمل جراحی دچار خونریزی شوید که احتمال آن بسیار کم است. در صورت بروز این مورد نیز باید سریعا به جراح خود اطلاع دهید.
نشت صفرا
پس از جراحی کیسه صفرا و برداشتن آن، جراح برای بستن محل اتصال کیسه صفرا و مجرای صفراوی، از گیرههای مخصوصی استفاده میکند. ممکن است در بعضی از مواقع مایع صفرا به داخل شکم نشت یابد. از علائم نشت صفرا میتوان به تب، تورم شکم، احساس بیماری و درد شکم اشاره کرد. در صورت بروز این عمل و نیاز به تخلیه مایع باید جراحی انجام دهید تا درون شکم تخلیه و شستشو شود. ناگفته نماند که احتمال بروز این مشکل 1 درصد است.
وارد شدن آسیب به مجرای صفراوی
ممکن است هنگام برداشتن و خارج کردن کیسه صفرا، مجرای صفراوی دچار مشکل شود و آسیب ببیند. اگر این اتفاق در حین انجام جراحی بیفتد، جراح میتواند آن را ترمیم کند؛ به همین علت ممکن است عمل در زمان طولانیتری انجام شود.
وارد شدن آسیب به روده و عروق خونی
ممکن است در هنگام برداشتن کیسه صفرا بهوسیله ابزارهای جراحی به اندامهای اطراف آن مانند روده و عروق خونی آسیب وارد شود که پس از بروز این اتفاق نادر، جراح آن را ترمیم میکند.
ترومبوز سیاهرگی عمقی
ممکن است برخی از بیماران پس از این جراحی در معرض ایجاد لختههای خون قرار گیرند. معمولا ترمبوز سیاهرگ عمقی یا DVT در رگهای پا ایجاد میشود. این مورد جدی و خطرناک است و ممکن است در سراسر بدن حرکت کند و مانع از ورود جریان خون به ریهها شود و مسیر را مسدود کند که به آن آمبولی ریه گفته میشود. معمولا پزشکان بعد از انجام جراحی جورابهای فشاری مخصوصی را به شما پیشنهاد میدهند که بعد از عمل بپوشید و از ایجاد این مشکل جلوگیری کنید.
خطرات و عوارض بعد از بیهوشی
احتمال بروز این عوامل نیز بسیار کم است و احتمال دارد بعد از بیهوشی ایجاد شوند. از این عوارض میتوان به واکنشهای آلرژیک و مرگ اشاره کرد که در صورت داشتن تناسباندام و تغذیه مناسب، احتمال بروز این خطرات بسیار کاهش مییابد.
سندرم بعد از جراحی کوله سیستکتومی
ممکن است برخی از افراد پس عمل جراحی علائمی مانند دلدرد، سوهاضمه، اسهال، تب و زردی یا یرقان داشته باشند. این عوامل بهعنوان سندروم پس از جراحی شناخته میشود که ممکن است به دلیل نشت صفرا و وجود سنگ کیسه صفرا در مجاری صفراوی ایجاد شوند. این علائم ممکن است در مدت کوتاهی ادامه داشته باشد و بعد از چند ماه قطع شود. در صورت ادامه این علائم و قطع نشدن آنها باید به پزشک مراجعه کنید.
مراقبهای پس از مواجهه با عوارض برداشتن کیسه صفرا
بهطورکلی برای بهبود سریعتر و جلوگیری از عوارض برداشتن کیسه صفرا به توصیههای پزشک عمل کنید و مراقبتهای بعد از جراحی را انجام دهید. این نکات شامل موارد زیر است:
- بعد از انجام عمل کوله سیستکتومی باز باید بین 3 تا 5 روز در بیمارستان و تحت نظر پزشک معالج قرار بگیرید.
- باید از محل جراحی بهخوبی مراقبت کرده و پانسمان را بهموقع تعویض کنید تا دچار عفونت نشود.
- تغذیههای سالم و مناسب داشته باشید و از خوردن غذاهای چرب، جگر و… خودداری کنید.
- برای معاینه به مطب پزشک خود مراجعه کنید.
- از انجام فعالیتهای سنگین خودداری کنید.
عوارض برداشتن کیسه صفرا در زنان
عوارض برداشتن کیسه صفرا در زنان نیز مانند مردان است؛ اما در برخی از موارد احتمال بروز عوارض در خانمها بیشتر است. بهعنوانمثال طبق تحقیقات صورت گرفته و بررسی وضعیت بیماران احتمال وجود سنگ کیسه صفرا در مجاری صفراوی در خانمها به میزان 82.6 و در آقایان به میزان 17.4 بود. در این تحقیقات افراد در رده سنی 14 تا 91 سال، موردبررسی قرار گرفتند.
آیا نداشتن کیسه صفرا خطرناک است
نداشتن کیسه صفرا به خودی خود خطرناک نیست و بسیاری از افراد بدون هیچ مشکل خاصی زندگی عادی خود را ادامه میدهند. کیسه صفرا یک عضو کوچک زیر کبد است که وظیفه ذخیره صفرا، مایعی که توسط کبد تولید میشود و در هضم چربیها نقش دارد، را بر عهده دارد. گاهی اوقات به دلایلی مانند سنگ صفرا، التهاب یا دیگر بیماریها، نیاز است که کیسه صفرا جراحی و برداشته شود، عملی که به کوله سیستکتومی معروف است.
زندگی بدون کیسه صفرا
پس از برداشتن کیسه صفرا، صفرا دیگر در بدن ذخیره نمیشود، اما همچنان توسط کبد تولید و مستقیماً به روده کوچک منتقل میشود. این تغییر ممکن است در ابتدا باعث شود تحمل چربیها کمی دشوار شود و بیمار ممکن است نیاز به تغییراتی در رژیم غذایی خود داشته باشد، مانند کاهش مصرف چربیها و افزایش مصرف فیبرها.
مشکلات احتمالی پس از برداشتن کیسه صفرا
بیشتر افراد پس از برداشتن کیسه صفرا میتوانند به زندگی عادی خود بازگردند، اما برخی ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز، اسهال و یا درد شوند، بهویژه پس از خوردن غذاهای پرچرب. این شرایط معمولا با گذشت زمان و با تنظیم رژیم غذایی بهبود مییابد.
توصیههای تغذیهای پس از برداشتن کیسه صفرا
محدود کردن مصرف چربیها: به خصوص چربیهای سخت مانند کره و چربیهای ترانس.
افزایش مصرف فیبر: فیبر به کنترل اسهال کمک میکند.
وعدههای غذایی کوچک و مکرر: به جای سه وعده بزرگ، وعدههای کوچکتر و مکرر میتواند به هضم بهتر کمک کند.
در نهایت، نداشتن کیسه صفرا معمولاً خطرناک نیست، اما تغییراتی در شیوه زندگی و رژیم غذایی میتواند لازم باشد تا به بهترین نحو با این وضعیت جدید سازگار شوید. در صورتی که پس از جراحی دچار مشکلات گوارشی مداوم یا شدید شدید، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.
آیا بعد از برداشتن کیسه صفرا چاق میشویم
بعد از برداشتن کیسه صفرا، برخی از افراد ممکن است تغییراتی در وزن خود مشاهده کنند، اما این تغییرات لزوماً به معنی افزایش وزن نیست. تغییر در وزن بعد از این جراحی میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد و بستگی به عواملی مانند تغییرات در رژیم غذایی، سطح فعالیت بدنی و چگونگی هضم و جذب مواد غذایی دارد.
دلایل احتمالی تغییر وزن پس از برداشتن کیسه صفرا:
تغییر در هضم چربیها: کیسه صفرا نقش مهمی در هضم چربیها دارد. با ذخیره و آزادسازی صفرا، به شکستن چربیهای موجود در غذا کمک میکند. وقتی کیسه صفرا برداشته میشود، صفرا مستقیماً از کبد به روده کوچک منتقل میشود، که ممکن است باعث شود هضم چربیها کمی متفاوت از قبل انجام شود. در نتیجه، برخی از افراد ممکن است در ابتدا با اسهال چرب مواجه شوند که میتواند بر وزن آنها تأثیر بگذارد.
تغییر در رژیم غذایی: پس از جراحی، بسیاری از بیماران توصیههایی در مورد کاهش مصرف چربیها دریافت میکنند تا به بهبودی کمک کند و از مشکلات گوارشی جلوگیری شود. این تغییرات رژیم غذایی ممکن است ناخواسته منجر به کاهش وزن شود.
تغییر در متابولیسم: برخی تحقیقات نشان دادهاند که جراحیهای شکمی میتوانند بر هورمونهای گوارشی تأثیر بگذارند و ممکن است تغییراتی در متابولیسم فرد ایجاد کنند. این تغییرات میتوانند بر نحوه مدیریت وزن تأثیر بگذارند، اگرچه این تأثیرات معمولاً خفیف هستند.
نتیجهگیری
در این مقاله سعی کردیم به بررسی عوارض برداشتن کیسه صفرا بپردازیم. کیسه صفرا اندامی کوچک در قسمت زیرین کبد بوده که وظیفه آن ذخیره و آزادسازی صفرا است. ممکن است به دلایل مختلفی مانند التهاب، سنگ کیسه صفرا و… این اندام نتواند وظیفه خود را بهخوبی انجام دهد و با تشخیص پزشک باید برداشته شود.
برداشتن کیسه صفرا عوارضی دارد که احتمال بروز آنها پایین است که شامل خونریزی، عفونت، سندرم پس از جراحی و… میشود. عوارض برداشتن کیسه صفرا در زنان در مواردی مانند وجود سنگ کیسه صفرا در مجاری صفراوی ممکن است بیشتر باشد. امیدواریم بامطالعه این مقاله نکات موردنیاز خود را دریافت کرده باشید.
جراح و فلوشیپ جراحی لاپاروسکوپی پیشرفته ، جراحی چاقی و متابولیک ، جراحی متابولیک برای درمان دیابت نوع 2
32 دیدگاه دربارهٔ «عوارض برداشتن کیسه صفرا»
سلام آقای دکتر
وقتتون بخیر
من خانومم سنگ صفرا داره،و خواستم ببینم ببینم راهی به غیر از عمل برای دفع سنگ وجود دارد یا نه؟
ممنونم راهنمایی کنید
سلام
اگر درد دارن باید عمل بشن. اگر درد ندارن فعلا احتیاج نیست
سلامت باشید
سلام: من کیسه صفرایم را تقریبا ۷ سال پیش در آوردم وخدت را شکر هیچ مشکلی نداشتم تا اینکه من پیش دکتر کایروپراکتیو رفتم و ایشون گفتند شما باید بعد از هر وعده غذایی دوتا قرص (cholacol) بخوری. میخواستم بپرسم آیا خوردن این قرص ضروری است؟ و من چون قرص چربی میخورم آیا این دو قرص به همدیگه ضرری نداره. ممنون میشوم اکه پاسخ دهید
سلام
خیر، استفاده نکنید، ضروری نیست.
سلامت باشید
سلام منسه ماپیشعملبرداشتنکیسهصفرا انجام دادمبعد ازگذشتاین سهماهمندلم خیلی درد میکنه درد خيلی شدید دیهماستدلیل شمنمیدونم بایدچهکار کنم.
سلام
اندوسکوپی باید انجام بدید، احتمال زخم معده هست.
سلامت باشید
سلام ممنون از توضیحات مفیدی که در این مقاله دادید .خیلی برام مفید بود تازه امروز متوجه شدم مایع صفرا که به هضم چربی ها کمک می کنه توسط کبد تولید میشه نه کیسه صفرا … و اینجوری کلی خیالم راحت شد .آخه هفته آینده قراره با لاپاراسکوپی صفرامو بردارن به دلیل وجود یک سنگ تقریبا دو سانتی شناور داخل این کیسه … جدیدن زود به زود گاهی در ماه دوبار دچار درد حمله صفراوی میشم خیلی نفخ می کنم و شکمم بزرگ میشه .دکترم گفته هیچ راهی جز جراحی نداری باید برداشته بشه .. اطلاعاتی که دادید باعث شد حواسمو جمع کنم که بعد از عمل مراقب باشم و به دستورالعمل پزشک دقیقا عمل کنم …
سلام
خوشحالم که تونستیم بهتون کمک بکنیم
سلامت باشید
سلام پایبن کمرم دردمیکنه حالت استفراغ دارم
سلام
پایین کمر احتمال مشکل تخم دان باید سونو انجام بدن
سلامت باشید
سلام و خسته نباشید مطالبتون بسیار عالی بود .،من یه سوالی داشتم من یکساله پیش صفرامو لاپاراسکوپی توسط دکتر محمد سعید جوادی برداشتم تهران که بسیار پزشک حاذقی هستن و تا الان جدای از اسهال و و…چیزهای متداول مشکلی نداشتم فقط گاهی بشدت جدیدا همون قسمت زیر دنده که برداشته شده صفرا،اونجام تیر میکشه در حد چند ثانیه ولی نفسگیر انگار تیر میخوره در اون حد از چی میتونه باشه اقای دکتر؟و اینکه بعضی از صبحها دهانم تلخه تلخه این از چی میتونه باشه؟
سلام ضد اسید بخورید
سلام خسته نباشید من سنگ صفرا دارم میخوام عمل کنم میخواستم بپرسم بعد عمل مشکلی تو بدن بعداً پیش نمیاد منظورم بعد خوردن غذا بود
سلام خسر مشکلی ایجاد نمیکنه
سلام و عرض خسته نباشید
مطالب فوق ، خیلی آموزنده و خوب هست، چون من تازه متوجه شدم کیسه صفرای من پر از شن هست بعد از انجام سونوگرافی …
تشریف بیارید مطب
مطالب آموزنده و عالی بود 👌
سلام .خسته نباشید ..مطالب بسیار عالی بود و آموزنده
خواهش میکنیم
سلام
خیلی خوب و مفید بود.ممنون.
👍
سلام وقت بخیر من ۱۴ سالمه
کیسه صفرام سنگ سازه و وقتی که میخواد دفع شه درمجرای صفرا گیر میکنه و باعث درد شدید میشه باید چیکار کنم
سلام توسط پزشک باید ببرسی گردد
سلام من 52سال سن دارم که حدود 70روز پیش عمل کیسه صفرا به روش لاپاراسکوپی انجام دادم که بعد عمل دچار نشت صفرا شدم که از درن خارج میشد روزانه 400-500ccکه دکتر بعد عمل ercpانجام دادن یه استنت داخل مجاری صفرا گذاشتن که هنوزم داخل مجاری صفرا هستش و ترشحات صفرا می بینی چند روز کم میشه مثلاً روزانه 10ccمیادو چند روز بعد ش روزانه 100ccمیاد و همه آزمایشات نرمال هست هیچ مشکلیم ندارم و دکتر گفتش که نشتی از کنار کلیپس که گذاشته شده و مجاری اصلی آسیبی ندیده میخواستم بدونم بخاطر این ترشحات که بعد 70روز قطع نشد باید عمل باز بشم ؟و نیاز به پیوند مجاری دارم ؟
سلام روزبخیر
بهترین کار هماهنگی با پزشک معالج خودشون است
سلام من یک سال عمل برداشت کیسه صفرا لیزی داشتم و تا الان هیچ دردی نداشتم ولی در قسمت بالای معدم احساس درد شدید و حالت تهوع و اسهال دارم و هر چیزی میخورم بالا میارم و زرد و تلخ است .جز ترشهات زرد صفرا چیز دگه هست.
باسلام وروز بخیر
پزشک جراحتون چه کسی بودند؟
سلام ۶۹ سال سن دارم حدود یک سال پیش عمل کلیپسیستومی به روش لاپاراسکوپی انجام دادم بعد از عمل مجرای صفرا بسته شد البته چند بار ercp هم انجام دادم .مدت چند ماہ صفرا توسط درن به بگی که پهلویم قرار داده شده بود ریخته می شد منتها پس از یکماه لاغر وزرد میشدم پیشنهاد شد که صفرا داخل یک را بخورم که روزانه ۵۰۰ سی سی میخوردم در این مدت هم قرار بود که عمل پیوند مجرا انجام دهم ولی چون ۶ماه قبل آنژیوپلاستی انجام داده بودم دوبار عمل پیوند عقب افتاد تا اینکه خود به خود خروج صفرا ازبین متوقف شد مراجعه کردم به دکتر اظهار داشتند که بدن راهی باز کرده پس از آزمایش آنزیم کبدی عدد گاما ۹۲۰ بود گفتند راه باز شده تنگ میباشد چون علائم بدی نداری فعلا کاری انجام نمی دهیم . این راهم بگویم که دوسه پارتیی ولرز کردم و الان ۴ماه که مشکلی ندارم و آزمایش مجدد گاما ۱۲۰۰ میباشد.حال سوالی که از خدمت شما دکتر عزیز داشتم آیا با گذشت زمان مشکل خاصی برای کبد ایجاد نمیشود ؟
سلام توسط پزشک معالجتون کاملا باید بررسی بشه
وای خسته نباشید بهتون میگم چقدرشیواورسا تعریف کرده آید واقعا دستتون درد نکنه امیدوارم همیشه توی کارها یتان موفق باشید وجاویدان تشکر تشکر تشکر
سلام روزبخییر
پیروز باشید.
ممنون از توضیحات عالی