بشقاب اول خالی میشود و بشقاب دوم هم به دنبالش خالی میشود. انگار هرچه غذا میخورید سیر نمیشوید. این روند ادامه دارد تا زمانی که احساس پشیمانی به شما دست بدهد. آنقدر به غذا خوردن ادامه میدهید که عذاب وجدان از راه برسد و شما را از سر میز شام بلند کند. پرخوری عصبی یا همان بولیمیا اختلالی است که 1 الی 1.5 درصد از مردم جهان را درگیر خود کرده است. عوارض جدی این اختلال خودش را پشت اسم سادهاش پنهان کرده است. عوارضی جدی و تهدید کننده که موجب بهخطرافتادن سلامت جسمی و حتی روحی شما میشوند!
در این مطلب، اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار خواهیم داد. اگر میخواهید از علل پرخوری عصبی، علائم این اختلال، راه پیشگیری و درمان آن آگاه شوید، با ما همراه باشید.
معرفی میکنیم؛ این بولیمیا است!
همانطور که مشغول غذا خوردن هستید، ناگهان به خودتان میآیید و میبینید که مدت طولانی از خود بیخود شده بودید و داشتید به طرز وحشتناکی به غذاها حمله میکردید. از دست دادن کنترل غذا خوردن و دریافت بیش از حد کالری، بدون احساس سیری، میتواند نشانه پرخوری عصبی باشد. این اختلال بسیار جدی است و حتی میتواند زندگیتان را تهدید کند.
مشخص است که دریافت کالری بیش از حد، خودش را به شکل تودههای چربی در غالب اضافهوزن یا چاقی به شما نشان خواهد داد. هر بار که عدد روی ترازو میایستید عدد نشاندادهشده، شما را به وحشت میاندازد. ممکن است برای خلاص شدن از اضافهوزنتان، راههای مختلفی امتحان کنید. مثل استفراغ عمدی، استفاده از مکملهای کاهش وزن، روزه گرفتن، رژیمهای غذایی سخت و طاقتفرسا و … .
اگر مبتلا به پرخوری عصبی هستید، لابد هر روز مقابل آیینه خودتان را سخت محاکمه میکنید. اما بههمریختن فرم بدن فقط یکی از عوارض بولیمیا است. خوشبختانه روشهای درمانی مؤثر میتوانند باعث شوند رژیم غذایی سالمتری داشته باشید، عوارض جدی را برطرف کنید و احساس بهتری نسبت به خودتان داشته باشید.
11 علامت پرخوری عصبی
اختلال بولیمیا نیز مثل سایر اختلالات علائمی دارد. واضحترین علامت آن، غذا خوردن افراطی و بیش از حد است. البته لازم به ذکر است پرخوری که مداوم نباشد برای مثال یکبار در هفته دچار پرخوری شوید نشانه این اختلال نیست. در ادامه مطلب 11 مورد از علائم مهم این اختلال را بررسی میکنیم. لازم به ذکر است، موارد زیر هم علائم و هم عوارض بولیمیا ر شامل میشوند. بهتر است بگوییم، این اختلال با عوارضش خود را نشان میدهد.
- غذا خوردن بیش از حد معمول
- میل به تداوم غذا خوردن و عدم احساس سیری حتی پس از دریافت مقدار زیاد کالری
- فرم بدنی نامطلوب
- نوسانات وزن
- استفراغ عمدی یا طبیعی، پس از پرخوری
- عدم کنترل خود حین غذا خوردن
- غدد بزاقی متورم بهخصوص در گردن و زیر فک
- اختلالات گوارشی مثل اسهال، یبوست، نفخ، رفلاکس، حالت تهوع، زخم معده و شکم درد
- افزایش سطح قند خون و کلسترول
- فرسایش مینای دندان و بیماریهای لثه
- تپش قلب
چرا دچار پرخوری عصبی میشویم؟
جالب است بدانید این اختلال بیشتر از مردان و پسران، دختران و زنان را درگیر میکند. همچنین علائم این اختلال در اواخر سنین جوانی یا اوایل بزرگسالی ایجاد میشوند. علل مختلفی در ایجاد این اختلال نقش دارند. این علل عبارتند از:
ژنتیک
کسانی که بستگان درجه یک آنها یعنی مادر، پدر، خواهر و برادرشان دچار اختلال بولیمیا هستند، ابتلا به پرخوری عصبی در آنها احتمال بیشتری دارد. همچنین اضافهوزن در دوران نوجوانی یا کودکی احتمال این خطر را افزایش میدهد.
مسائل روحی روانی
مشکلاتی مثل اضطراب، افسردگی و مصرف مواد مخدر ارتباط تنگاتنگی با اختلال بولیمیا دارند. همچنین در صورت بروز یک اتفاق ناگوار یا دچار شدن به اضطراب، پرخوری تشدید میشود.
رژیم غذایی
افرادی که از یک رژیم غذایی پیروی میکنند بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به اختلال پرخوری هستند. بسیاری از کسانی که دچار پرخوری عصبی هستند، کالری را بهشدت بین دورههای پرخوری خود تقسیم میکنند و این باعث میشود، دوباره دچار پرخوری و سپس پاکسازی شوند.
به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر نشانههای پرخوری را در خود مشاهده میکنید، بهترین اقدام این است که به پزشک مراجعه کنید. اگر پرخوری عصبی درمان نشود، تأثیر مخربی بر سلامتی روحی و جسمیتان میگذارد. پزشک شما درباره سوابق خانوادگی، علائم پرخاشگری مرتبط با رفتارتان، افکار شما راجع به فرم بدنی و وزنتان و… از شما سؤال میپرسد. همچنین معاینهها و تستهایی را برای تشخیص قطعی اختلال در نظر میگیرد.
پیشگیری بهتر از درمان
بهترین مرحله مقابله با یک بیماری، قبل از مبتلا شدن به آن است. تا وقتی که در چنگال اختلال پرخوری اسیر نشدهاید باید برای سلامتیتان کاری کنید. گرچه راه قطعی برای پیشگیری از بولیمیا وجود ندارد، اما بهتر است قبل از وخیم شدن اوضاع، یک سبک سالم زندگی را پیش بگیرید. لازم به ذکر است انجام اقدامات زیر بهمنظور پیشگیری از این اختلال در خود و عزیزانتان نیز هست.
- وعدههای غذایی منظم و لذتبخش خانوادگی میتواند از بروز اختلال پرخوری جلوگیری کند. میپرسید چطور؟ اغلب افراد مبتلا به اختلال بولیمیا تمایل به غذا خوردن در خلوت دارند تا از نگاه سنگین دیگران به پرخوریشان در امان باشند؛ بنابراین اگر وعدههای غذایی را در کنار خانواده میل کنند میل به پرخوری کمتر خواهد شد.
- اعتماد به نفستان را افزایش دهید. شما فقط در ظاهرتان خلاصه نمیشوید. ظاهر شما بخشی از وجود شما است نه همه وجودتان. سعی کنید با تمرکز بر سایر جنبههای شخصیتی مثبتی که دارید، اعتماد به نفستان را افزایش دهید.
همچنین سعی کنید به افزایش اعتمادبهنفس سایر اعضای خانواده نیز کمک کنید. به آنها یادآوری کنید که چقدر جذاب و توانمند هستند.
- بهجای اینکه در منزل صحبتهایتان را حول محور وزن بچرخانید، بیشتر راجع به سبک زندگی سالم صحبت کنید.
- با شخص ارائهدهنده مراقبتهای اولیهتان صحبت کنید. تشخیص علائم این اختلال در مراحل اولیه توسط مراقب، میتواند به جلوگیری از پیشرفت اختلال پرخوری عصبی کمک کند.
- اگر متوجه شدید که شخصی از اعضای خانواده یا دوستانتان مشکلات غذایی دارد که میتواند منجر به بولیمیا شود یا آن را تشدید کند، با او صحبت کنید و پیشنهاد کمک بدهید.
آیا پرخوری عصبی درمان میشود؟
اولین قدم درمان، مراجعه به پزشک متخصص تغذیه، روانپزشک یا روانشناس است. به طور معمول درمان با رواندرمانی مثل رفتاردرمانی شناختی (CBT)، درمان خانواده برای کودکان و نوجوانان و انواع دیگر از درمان شروع میشود. در این روشها معمولاً هدف غلبه بر الگوهای فکری مخرب درباره وزن و ظاهر اندام، همچنین کاهش اضطراب و بهبود خلقوخو است.
با مراجعه به متخصص تغذیه عادات غذایی مخرب اصلاح میشود و عادت غذای سالم جایگزین آنها خواهد شد؛ بنابراین مراجعه به پزشک تغذیه نیز بسیار کمککننده و مؤثر است. در برخی موارد نیز ممکن است برای بهبود خلقوخو و کاهش اضطراب، روانپزشک قرصهای ضدافسردگی تجویز کند.
پرخوری شبانه
میل به پرخوری شبانه یکی از متداولترین انواع پرخوری است. دریافت کالری زیاد در شب تأثیر مخربی روی کیفیت خواب شبانه و سلامت بدن افراد مبتلا میگذارد. این نوع پرخوری هم مثل بولیمیا جنبه روانی دارد. از جمله علل ابتلا به پرخوری شبانه موارد زیر است:
- اضطراب
- سابقه پرخوری عصبی
- بههمریختن ساعت بیولوژیک بدن
- سابقه خانوادگی
- بینظمی وعدههای غذایی
کلام پایانی
پرخوری عصبی یکی از اختلالات شایع است که اغلب از سنین جوانی بروز میکند. ما سعی کردیم در این مطلب شما را کاملاً با این اختلال آشنا کنیم. همچنین عوارض و علائم این بیماری را نیز برایتان شرح دادیم. همانطور که ذکر کردیم، بهترین راه مقابله با یک بیماری، پیشگیری کردن از آن است.
بههرحال اگر علائمی از این بیماری در شما بروز پیدا کرد، توصیه میکنیم به پزشک مراجعه کنید و درمان را پشتگوش نیندازید. همچنین در این مطلب شیوه درمان را نیز برای شما شرح دادیم و در پایان گریزی هم به پرخوری شبانه زدیم.